Het was gesneden koek toen ik ruim twee jaar geleden met mijn gezin naar Uruguay emigreerde: de afstand zou het contact met ‘mijn mensen’ in Nederland niet in de weg staan. Op verjaardagen zou ik altijd bellen en uiteraard een kaart en/of cadeau laten bezorgen. Een nieuwe baby? Mijn kraamcadeau zou het eerste worden bezorgd. En via Skype, Whatsapp en Facebook zou ik bijna dagelijks het wel en wee met mijn dierbaren bespreken.

Kortom, men zou nauwelijks in de gaten hebben dat ik vertrokken was. Misschien een beetje een naïeve insteek, maar het was mijn manier om het afscheid minder pijnlijk te maken. Helaas gaat het in de praktijk net even anders.

Elastiek
Toen ik net in Uruguay was neergestreken, was ik erg bezig met mijn ambitieuze plan. Ik was constant aan het rekenen hoe laat het in Nederland was. Ik probeerde non-stop bij te houden waar iedereen zich mee bezig hield. Met een onzichtbaar elastiek zat ik vast aan Nederland. Fysiek was ik in Uruguay, maar mentaal in Nederland. Lopen met een elastiek is zwaar en toch durfde ik hem niet door te knippen. Ik had namelijk geen flauw idee welke kant ik dan op zou vliegen.

Reservebankje
In de loop der tijd kwamen er kleine barstjes in het elastiek. Op Facebook zag ik bijvoorbeeld afbeeldingen van mijn vriendinnen in Londen. WTF? Zij zitten in Londen, en ik wist hier niets vanaf? Oké, ik kon er toch niet bij zijn, maar dit hoorde ik toch op z’n minst te weten? Langzaam brak het besef door dat het bijna onmogelijk is om iedereen heel gedetailleerd bij mijn nieuwe leven te betrekken, en andersom ook. Want waar vriendinnen mij vroeger bij wijze van spreken konden bellen over het feit dat een buurvrouw geen gedag zei, is het nu opeens: BAM “ik ben zwanger”, “ik ga verhuizen”, “ik heb een nieuwe baan”. En waar zat ik in het hele traject dat hieraan vooraf ging? Op het reservebankje.

Rauw op mijn dak
Wat ik aanvankelijk probeerde te voorkomen, gebeurt toch. Vriendschappen worden minder intensief en dat is ook wel logisch. Een simpel voorbeeld: Vriendin A denkt op een ochtend: “mijn baan is shit, wie zal ik bellen?” Ik val af, omdat het in Uruguay vijf uur vroeger is. Automatisch belt ze iemand anders. Later heeft ze weer zin om over het probleem te praten, dit keer in de avond. Ze zou mij theoretisch kunnen Skypen, maar we moeten zoveel bijpraten, en ze is moe, dus belt ze even snel de persoon die ze hier eerder over gesproken heeft. Hoe vaker er kleine schakeltjes uit de ketting worden geknipt,  hoe hoger de drempel wordt om even bij te kletsen. Met als gevolg dat ik opeens rauw ‘wereldnieuws’ op mijn dak krijg.

Wattenhoofd
Omgekeerd geldt hetzelfde. Voor mij is ’s avonds een goed belmoment, als de kindjes in bed liggen. Maar dan ligt heel Nederland op één oor. ’s Ochtends zit ik in de run. Aan het begin van de middag kan ik wel, maar dan zit Nederland in de avondspits. Als de rust in Nederland wederkeert ben ik druk met de kinderen. Soms komt het voor dat er zich wel een goed Skypemoment aandient, maar dat ik totaal niet in de praat-mood ben. Door een ‘wattenhoofd’, vermoeidheid, of wat dan ook.
Een goede vriendin, die in Polen woont, zei laatst heel treffend: “voor ons is het eigenlijk dubbelop. We moeten én onze nieuwe contacten bijhouden, én onze vrienden uit Nederland. Als ik net de hele middag de buurvrouw met kids over de vloer heb gehad, heb ik soms gewoon geen zin meer om te bellen”.

Uniek
Ik heb veel leuke, nieuwe vrienden in Uruguay. Maar voor mij is iedere vriendschap uniek en onvervangbaar. Gelukkig is het wel zo dat áls ik mensen spreek, het altijd weer meteen als vanouds is. Echte vriendschappen verwateren niet door afstand, ook niet als je elkaar niet spreekt. Ik ben heel blij dat ik in het tijdperk van Skype en Facetime geboren ben. Maar zelfs met deze moderne middelen blijft het onderhouden van vriendschappen op afstand een puzzel. De onvermijdelijke schaduwzijde van een spannend avontuur. Ik begin de uitspraak ‘liever een goede buur dan een verre vriend’ dan ook steeds beter te begrijpen.