Er gaat niets boven de Nederlandse lente. Zelfs nu ik in Uruguay woon, waar de zon gemiddeld een kleine 7  uur per dag schijnt (tegenover 3 uur in Nederland), mis ik het. De mensenmassa’s die langzaam uit hun donkere winter holletjes kruipen. Genietend van de eerste warme, euforische zonnestralen op de blanke huiden. De fleurige bloemen en groene bomen. Fluitende fietsers. Volle terrassen. Rosé en prosecco.  Een hergeboorte. Ieder jaar weer.

Nu is het enige nadeel dat die mooie dagen sporadisch zijn. Mijn tip is dan ook: laat de mooie lentedagen niet aan je voorbij gaan en pak lekker, zonder schuldgevoel – en desnoods onder werktijd – dat terrasje. Zonlicht is namelijk – mits je verstandig zont – hartstikke goed voor je. Sinds ik in Uruguay woon, voel ik me fitter, gezonder en energieker. Na een kleine analyse ben ik erachter gekomen dat dit vooral komt door het zonlicht. Ik ben me gaan verdiepen in wat zonlicht met ons doet en heb vijf gunstige effecten samengevat.

1. Aanmaak endorfine

Zonlicht stimuleert de productie van endorfine. Een gelukshormoon. Logisch dat we het hebben over ‘lentekriebels’. We voelen deze kriebels namelijk ook echt. Endorfine geeft een geluksgevoel en werkt bovendien pijn onderdrukkend. Daarbij stimuleert endorfine de schild- en pijnappelklieren. Hierdoor voel je je energieker en meer ontspannen. In het voorjaar beginnen mensen vaak fluitend aan een enorme lenteschoonmaak. We jassen er allerlei taken doorheen die in de winter zijn blijven liggen. Geweldig dus, die endorfine. Dit stofje komt trouwens ook vrij na het sporten en bij het eten van chocolade. Dat verklaart natuurlijk mijn chocoladeverslaving.

2. Aanmaak vitamine D

Zonlicht zorgt ervoor dat ons lichaam vitamine D aanmaakt. Via voeding krijgen we deze vitamine nauwelijks binnen. Veel mensen beseffen niet dat ze een tekort hebben, en hoe belangrijk deze vitamine is voor ons lichaam. Een paar jaar geleden werd bij mij, bij een algemeen bloedonderzoek, ontdekt dat ik een tekort aan vitamine D had. Het was toen juni. Juni! Oké, ik ben niet iemand die uren in de zon gaat liggen bakken, maar ik kom toch zoveel mogelijk buiten. En ik had toen niet eens een kantoorbaan. Ik voelde me al een tijdje futloos en was vatbaar voor virussen. Het was dus tijd voor een vitamine D boost. Vitamine D zorgt namelijk voor een sterker immuunsysteem. Door de aanmaak van meer witte bloedlichaampjes, ben je minder vatbaar voor virussen en bacteriën.

Verder is er nog een hele rits gezondheidsvoordelen aan het op peil houden van je vitamine D voorraad. Eén van de bekendste is de vorming van sterke botten. Maar vitamine D komt ook de spierfunctie ten goede. Wist je dat een tekort kan leiden tot spierkrampen en verzwakking van spieren? Verder lijkt er een verband te zijn tussen veel (chronische) ziektes en een tekort aan vitamine D, zoals een verhoogd risico op kanker en op auto-immuunziekten als MS. De ziekte MS komt namelijk niet of nauwelijks voor in landen dichter bij de evenaar. Alsof het nog niet genoeg is, worden ook hart- en vaatziektes en vruchtbaarheidsproblemen in verband gebracht met een vitamine D tekort. Het komt er dus eigenlijk op neer dat voldoende vitamine D belangrijk is voor…. alles.

3. Vermindering depressies

Zonlicht kan depressies doen verminderen. Iedereen kent het begrip ‘winterdepressie’. Vaak passen we deze term, te pas en te onpas, toe als we een off-day hebben in de winter. Maar er zijn ook mensen die écht last hebben van winterdepressies. Deze mensen zijn dan diep somber. Ziek. Waarom in de winter en niet in de zomer? Omdat zonlicht, naast vitamine D en endorfine, ook zorgt voor de aanmaak van melatonine. Dit stofje regelt onze biologische klok. De aanmaak van melatonine gaat via de pijnappelklier, die in de hersenen zit. Eén van de hypotheses is dat bij iemand met een winterdepressie de aanmaak van melatonine is verstoord en dus ook de biologische klok. Dit heeft weer invloed op het stofje serotonine: nóg een gelukshormoon dat ons welbevinden regelt. Voor een gezonde dosis vrolijkheid hebben deze mensen dus licht nodig.
Dat licht goed is voor de gemoedstoestand werd er bij mij met de paplepel ingegoten. Mijn vader was namelijk 25 jaar geleden de eerste psychiater die in Nederland lichttherapie toepaste om winterdepressies te bestrijden. Onlangs stond hier nog een artikel over in het Noordhollands Dagblad. Mensen kwamen van heinde en ver voor hun nodige portie licht. Tegenwoordig is lichttherapie een veel toegepaste therapie om winterdepressies te bestrijden. De UV-lampen simuleren een echt zonnetje en stimuleren de aanmaak van vitamine D en melatonine.

4. Verhoging libido

De zon verhoogt je libido. Dat komt doordat je lichaam door zonlicht, zoals hierboven omschreven, serotonine aanmaakt. Deze neurotransmitter heeft niet alleen invloed op het humeur, de slaapkwaliteit en het geheugen, maar ook op het libido. Kort door de bocht krijg je door een serotonineboost mogelijk meer zin in seks. Natuurlijk is serotonine niet de enige reden voor het grote succes van cupido in de lente en de zomer. We lopen er allemaal een stuk bloter bij. Vrouwen trekken de rokjes en jurkjes weer uit de kast. Waxen en pedicuren staan bovenaan de to-do-list. We doen beter ons best en hebben er, zeg maar, gewoon weer zin in.

5. Slankere lijn

Iedereen kent het wel. Van die lange warme zomerdagen, waarbij je de hele dag eigenlijk niet aan eten moet denken. Dit komt doordat de zon de productie van leptine stimuleert. Leptine is een hormoon dat aangeeft wanneer je vol zit. Bij weinig daglicht, dus in de winter, maakt je lichaam juist minder leptine aan. Het verzadigde gevoel laat langer op zich wachten, waardoor we meer eten. Tijdens warmere dagen ondernemen we vaak ook meer, waardoor we meer vet verbranden. Minder eten en meer bewegen is natuurlijk de perfecte combinatie voor een slankere lijn.

Kortom, het is niet zo gek dat we in de lente en in de zomer vaak een stuk lekkerder in ons vel zitten dan in de herfst en de winter. En dat Zuidelijke mensen vaak vrolijker en uitbundiger zijn dan Noordelingen. Ten slotte wil ik nog wel benadrukken dat de zon ook schadelijk voor de huid kan zijn. Helemaal voor mensen met een lichte huid. Zoals met alles, moet je dus ook met zonnen  je verstand gebruiken.